مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر
طبقه بندی موضوعی

۱ مطلب با موضوع «هشت رذیله :: ستمگری :: حقوق :: اعمال عبادی :: زکات» ثبت شده است

سلام علیکم - بسم الله


بحث ما درباره خصلت ستمگری و دامنه وسیع آن است! دامنه ای که شامل هرگونه تجاوز به حقوق را می شود. حتی حقوقی که احکام شریعت مقدسه اسلام و بخصوص اعمال عبادی بر گردن ما دارند. بر این اساس کسی که نمازش را اول وقت نمی خواند دارای سطحی از روحیه ستمگری است!
تا بحال از حق نماز و حق روزه گفتیم و در این جلسه ان شاء الله میخواهیم در باره حق زکات بگوییم.
رکات به معنای پاکیزگی است. و چون با پرداخت زکات، مال پاکیزه می شود به این نوع از انفاق زکات گفته شده است!
البته با توجه به معنای زکات، هر گونه صدقه ای و انفاقی اعم از زکات و خمس و صدقات مستحب و کفارات مالی و غیره زکات گفته می شود. وقتی قرآن می فرماید: اقیموا الصلوة و آتوا الزکاة منظور همه اقسام انفاقات است!
ولی ما در این بحث میخواهیم در خصوص زکات اصطلاحی، به عنوان یکی از انواع انفاقات سخن بگوییم.
زکات احشام و محصولات زراعی و طلا و نقره سبب تعدیل ثروت می شود. هم فقرا سطح زندگی اشان به سطح زندگی اغنیاء نزدیک می شود و سبب می شود تا اغنیاء در آبادی محل سکونت خود سهم بیشتری داشته باشند. زیرا یکی از مصارق هشت گانه زکات، «فی سبیل الله» است که شامل هر کار خیری و از آن جمله ساخت جاده و پل و غیره می شود.
نپرداختن زکات موجب قحطی است. آسمان نمی بارد و زمین بدرستی محصول نمی دهد. و این ترجمان آیه شریفه است که: ان شکرتم لازیدنکم و ان کفرتم ان عذابی لشدید.
عذاب، سلب عذب و گوارایی است! وقتی زمین بخوبی محصول داده است و یا بازار دامداری براه بوده است و یا تجارت رونق داشته است و طلا و نقره فرد زیاد شده است خب رسم شکر گذاری این است که برای فقراء نیز سهمی در این ثروت در نظر گرفته شود و زندگی آنها نیز از عذاب در آمده و عذب و گوارا شود.
اما اگر انفاقات لازم صورت نگیرد، و فرد غنی، فقراء را به سطح زندگی خود نزدیک نکند، آن وقت زندگی خودش به سطح زندگی آنها نزدیک می شود و این همان تفسیر این سخن است که: «نپرداختن زکات موجب قحطی و فقر است!»
در محصولات استراتژیک زکات قرار داده شده است. در کنار آن برای انگور و کشمش هم زکات مشخص شده است! شاید زکات انگور بخاطر این باشد از شراب نمودن آن جلوگیری شود. کسی که زکات انگور را می دهد دیگر نمی آید نافرمانی خداوند را بکند و از آن شراب درست کند!
البته فقه اسلامی این ظرفیت را برای مجتهدین ایجاد نموده است که محصولات استراتژیک دیگری مثل برنج را نیز از جمله مواردی که زکاتش واجب است قرار دهند و زکات را از محدوده ای که در فقه سنتی داشته است  خارج کنند. ولی بالاخره هر کس باید به فتوای مجتهد و مرجع تقلید خود مراجعه کند!
وقتی زکات مال پرداخت شود، پال پاکیزه می شود یعنی این که به صاحب خود نمی چسبد و او را دچار حب دنیا نمی کند و مرگ را بر او سخت نمی سازد و در بدست آوردن مال، حریمهای شرعی را رعایت می کند.
خانواده فرد وقتی از مال پاک استفاده کنند، مسیر رشد و تقوا را راحتر خواهند پیمود و مرد خانه به آیه شریفه «قوا انفسکم و اهلیکم نارا؛ خودتان را و خانواده خود را از آتش حفظ کنید» عمل نموده است!
خلاصه این که حقی که قانون زکات بر گردن انسانها دارد این است که از آن استفاده کنند و مال خویش را پاک سازند تا مال فتنه برایشان نشود و خانواده اشان با خوردن مالِ پاک، زمینه فتنه و معصیت آنها را فراهم نکنند.
استفاده هرچه بیشتر از خواص هر قانونی، ادای کاملتر حق آن قانون است!