مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر
طبقه بندی موضوعی

۲ مطلب با موضوع «هشت رذیله :: ستمگری :: حقوق :: خانواده :: فامیل» ثبت شده است

هشت رذیله 182 / ستمگری 49 / حقوق 48 / خانواده 8 / فامیل 2

| يكشنبه, ۲۱ شهریور ۱۳۹۵، ۱۲:۰۸ ق.ظ
بسم الله - سلام علیکم

بحث درباره صله رحم و ارتباط با خویشان بود. برای صله رحم در روایات ما چهارده خاصیت گفته شده است که قسمت عمده آن را در پست قبلی توضیح دادیم. این خواص عبارتند از:

زیاد شدن عمر، از بین رفتن فقر و رشد اموال و زیاد شدن رزق، آبادانی شهرها، آسان شدن مراحل مرگ و حساب روز قیامت، رفع بلاها و مبتلا نشدن به مرگ بد، پاک شدن اعمال و بازداشته شدن از بسیاری از گناهان، نیکو شدن اخلاق و پیدا کردن شخصیتی گوارا و مطلوب، پیدا کردن روحیه بخشندگی.

قطع رحم موجب می شود انسان از این خواص محروم بماند و به همین خاطر فرموده اند که قطع رحم فرد را دچار انواع مشکلات می کند.

چند نکته:

1) صله رحم حتی اگر نیازمند طی نمودن مسافت طولانی باشد، باید انجام گیرد.

2) حداقل صله رحم یک سلام کردن است.

3)  حضرت آیت الله خامنه ای سالی دو بار از خویشانشان دعوت بعمل می آورند. بر اساس  عمل ایشان و نیز سخن بعضی بزرگان حداقل صله رحم ارتباط با خویشان هر شش ماه یک بار است.

4) ارتباط با خویشان لازم است حتی اگر طرف مقابل قطع ارتباط نموده است. شما به او سلام کن هر چند او پاسخ نگوید. شاید به همین خاطر باشد که سلام نمودن 69 حسنه و پاسخ آن یک حسنه دارد. زیرا اگر بر عکس بود، خیلی ها به بهانه این که به سلامشان پاسخ نمی دهند، از سلام کردن ابا داشتند.

چند نکته

5) در میان فامیل عمو و خاله از اهمیت بیشتری برخوردار است. خاله جای مادر و عمو جای پدر باید مورد احترام و دلجویی باشند.

6) ارتباط با فامیل هم به معنای زیارت و احوال پرسی از آنها است و هم به معنای رفع مشکلات آنهاست. احوال پرسی سبب می شود تا فرد احساس تنهایی نکند و دلش گرم و محکم باشد از این که فامیل دارد و بی کس و کار نیست. و رفع مشکل هم نتیجه همان احساس کس و کار داشتن هست. اگر قرار باشد کسی احساس کند تنها نیست ولی به وقت مشکل از فامیل کسی به داد او نرسد، او دیگر با کسی که اصلا کس و کاری ندارد، فرقی نمی کند.

چند استفتاء:

1) رفت و آمد با خانواده ای که خمس پرداخت نمی کنند، چه حکمی دارد؟

همه ی مراجع  به جز تبریزی و سیستانی): معاشرت با آنان اشکال ندارد؛ و اگر یقین نداشته باشد به غذای آنها خمس تعلق گرفته، خوردن آن جایز است؛ و چنانچه احتمال تاثیر بدهد آنان را ارشاد کند.

آیات عظام تبریزی و سیستانی: معاشرت با آنان اشکال ندارد، می تواند از غذای آنها استفاده کند؛ هر چند بداند که خمس آن پرداخت نشده است. چنانچه احتمال تاثیر بدهد آنان را ارشاد کند.

2) آیا خویشاوندان زن از اقوام شوهر محسوب می شوند که صله با آنان واجب باشد، یا خیر؟ و همین طور خویشاوندان شوهر از ارحام زن محسوب می شوند یا خیر؟

آیت الله فاضل  رحمه الله علیه): خیر، خویشاوندان زن یا شوهر جزو ارحام دیگری نمی باشند.

3) اگر شوهری همسرش را از صله ی رحم - به ویژه دیدار والدین - منع کند، تکلیف زن چیست؟ آیا می تواند بدون اجازه او به دیدن آنان برود؟

همه ی مراجع: خیر، نمی تواند بدون اجازه ی شوهر به دیدار آنان برود، و صله ی رحم منحصر به رفت و آمد نیست؛ بلکه با احوال پرسی و پیغام فرستادن از طریق تلفن، نامه و مانند آن نیز محقق می شود.

4) آیا ‌نزدیک و دور بودن خویشاوندی در مقدار صله رحم تأثیرگذارند؟

آیت الله العظمی خامنه‌ای: قطع رحم با کسانى که از خویشاوندان نَسَبى مى‌باشند، جایز نیست و صله رحم متوقف بر مراوده و رفت و آمد ‏نیست و با احوالپرسی و پیغام فرستادن از طریق تلفن یا نامه هم محقق مى‌شود.‏

آیت الله العظمی مکارم شیرازی: اولاً: صله رحم یعنی ارتباط با خویشاوندان از طریق دیدار یا نامه یا تلفن یا دعوت از آنان یا راه‌های دیگر). و مادام که مانع شرعی و عرفی در کار نباشد، نباید قطع کرد.

ثانیاً: ارحام، تمام بستگان نسبی هستند. البته نسبت به پدر و مادر، فرزند، برادر و خواهر توجه بیشتری باید کرد و نسبت به ارحام دور، توجه مختصر کافی است و خویشاوندان خیلی دور را شامل نمی‌شود.

آیت الله العظمی سیستانی: صله رحم واجب است و در غیر پدر و مادر کافیست هر چند وقت یکبار با تماس تلفنی جویای احوالشان باشید.

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی: به طور کلی صله رحم واجب و قطع آن حرام است و فرقی بین درجه اول و دوم نیست.

آیت الله العظمی نوری همدانی: صله رحم واجب است و نباید ترک شود.

5) آیا انسان مى  تواند براى حفظ ایمان خود با ارحام قطع رحم نماید؟

آیت الله العظمی بهجت:

مى تواند رفت و آمد را کم کند، ولى به طور کلى قطع نکند.

آیت الله العظمی مکارم:

هرگاه ارتباط و رفت و آمد با کسانى که در مسیر زندگى خود مقرّرات مذهبى را رعایت نمى کنند، سبب شود که آنان در وضع زندگى خود تجدید نظر کنند و کم کم به اصول و موازین پایبند شوند و یا لااقل این رفت و آمدها اثر سویى در روحیه خود انسان و وضع خانواده او نگذارد، در این صورت رعایت پیوند خویشاوندى لازم است و باید این فریضه الهى را انجام داد.

ولى اگر برعکس به جاى این که انسان در روحیّه آنان اثر بگذارد، معاشرت با آنها سبب شود که انسان تحت تاثیر افکار و روحیّات فاسد و زندگى آلوده آنان قرار گیرد، در این صورت چون سعادت او در خطر است ناچار باید این فریضه را به خاطر یک امر مهمّ تر بطور موقّت ترک گوید.

هشت رذیله 181 / ستمگری 48 / حقوق 47 / خانواده 7 / فامیل 1

| دوشنبه, ۱۵ شهریور ۱۳۹۵، ۰۱:۳۷ ب.ظ

سلام علیکم - بسم الله


آنچه فامیل را در میان دیگر صاحبان حق ممتاز می کند این است که خداوند در قران حق او را در کنار حق خودش قرار داده است. در آیه نخست سوره نساء می فرماید: وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذی تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ إِنَّ اللَّهَ کانَ عَلَیْکُمْ رَقیباً و از خدایى که به نام او از یکدیگر درخواست مى‏کنید. پروا کنید و از [قطع رابطه با] خویشاوندان بپرهیزید. یقیناً خدا همواره بر شما حافظ و نگهبان است.

بحث ما درباره رهایی از ستم بود و برای این منظور باید مصادیق ستم را شناحت و برای شناخت مصادیق ستم باید حقوق را شناحت.

به فامیل در زبان عربی «رَحِم» گفته می شود و خداوند در حدیثی قدسی فرموده است که من نام فامیل را از نام خودم، رحمن، منشق نمودم لذا هرکس با رحم وصل باشد و ارتباط داشته باشد با من مرتبط است و هر کس هم با آنها قطع ارتباط کرده باشد، با من قطع ارتباط نموده است.

بر این اساس کسی که با فامیل خود قطع ارتباط کند، هرچند هم اهل عبادت باشد، چون با خداوند ارتباطی ندارد، این عباداتش هباء منثورا، خاستری در معرض تندباد خواهد بود و اثری برایش نخواهد داشت. و البته شیطان چون ارزش هر کاری را بخوبی می داند، وقتی ببیند کسی با فامیلش ارتباط ندارد دیگر مانع عبادات او نمی شود و شاید او را تشویق هم بکند زیرا عبادتی که قبول نمی شود، موجب خودپسندی می شود لذا عبادات قبول نشده فرد را از خداوند دور می کند. هرچه که انسان را به خداوند نزدیک می کند اگر اهتمامی برای انجام درست آن نباشد، ابزاری برای دوری از خداوند می شود زیرا نبود این اهتمام دلیل بر استخفاف قرب است و این استخفاف عین بُعد از خداوند است.

اصولا افرادی که بصورت احساساتی و بدون معرفت لازم، سراغ آیین مدهبی و عبادی می آیند، اینها بزودی از این آیین دست بر می دارند و یا اگر هم عادت به این آیین کنند، قلبشان محل انواع رذائل اخلاقی می شود. نمی شود با آیین عبادی و مذهبی شوخی کرد.

از طرفی صله رحم موجب تزکیه عمل می شود یعنی اگر عمل نیکی دارای آلودگیهایی در نیت آن است و یا ایرادهایی در ظاهر آن هست، با صله رحم این آلودگیها برطرف می شود و پاک می گردد.

علاوه بر تزکیه عمل، رشد اقتصادی و نیز عمر طولانی نیز نصیب فرد خواهد شد و به همین خاطر کمتر دچار بلا و مصیبتی می شود که بر اثر آن مالش و یا جانش آسیب ببیند.

البته شاید این دو خاصیت اخیر بخاطر حمایتی باشد که خویشان او از او می کنند زیرا که او همیشه ارتباطش را با آنها داشته و در وقت نکبت و مصیبت یارشان بوده است و خداوند نیز وقتی این یاری خویشان را ببیند، به یاری آنها برکت می دهد و چند برابر سود یاری آنها، به او سود می بخشد. خداوند وقتی از کسی حرکتی ببیند به او برکت خواهد داد. که قرآن فرمود: من جاء بالحسنة فله عشر امثالها. هرکس کار خوبی بکند ده برابر سود طبیعی آن بهره می برد.

کسی که صله رحم می کند مراحل مرگ را به راحتی و به آسانی طی می کند زیرا دلبستگیش به دنیا کاهش می یابد. با بذل بخششی که به خویشان خود می کند هم دلش را از کینه و نفرت خالی می کند و هم کاری می کند مالش به او نچسبد و سختی مرگ بخاطر دل پر نفرت و مال چسبنده است.

و نیز فرموده اند صله رحم اخلاق را نیکو می کند. نیکو شدن اخلاق بخاطر از تنهایی بیرون آمدن است. بسیاری از بدخلقی ها معلول احساس تنهایی است.

از دیگر خواص صله رحم، دست گشادگی است. زیرا صله رحم، به معنای کمک به رحم و خویشاوندان است. این کمک می کند تا انسان کم کم دارای روحیه جود و بخشش شود.

طیب نفس و گوارا شدن آن خاصیت دیگر صله رحم است. دیده اید بعضی ها تلخ هستند. برای خودشان هم تلخند و برای دیگر نیز تلخند. روابط خویشاوندی کمک می کند تا انسان از انی تلخی رهایی یابد و برای خودش و دیگران دارای شخصیتی گوارا شود.