هشت رذیله 83 / لجاجت 35 / توبه از لجاجت 30 / شرح دعای استغفار 29 (بند 21)

سلام علیکم - بسم الله

---

دعای استغفار بند 21

اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ عَلِمْتُهُ مِنْ نَفْسِی أَوْ نَسِیتُهُ أَوْ ذَکَرْتُهُ أَوْ تَعَمَّدْتُهُ أَوْ أَخْطَأْتُ فِیمَا لَا أَشُکُّ أَنَّکَ سَائِلِی عَنْهُ وَ أَنَّ نَفْسِی بِهِ مُرْتَهَنَةٌ لَدَیْکَ وَ إِنْ کُنْتُ قَدْ نَسِیتُهُ وَ غَفَلْتُ عَنْهُ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ.
بار خدایا ! از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که خود از آن خبر دارم، یا فراموش کرده ام ، یا به یاد می آورم، یا به عمد آن را انجام دادم، یا از روی خطا آورده ام، مواردی که بی شک از من سوال خواهی کرد و نفسم پیش تو در گرو آن است، هر چند آن را فراموش و از آن غافل شده باشم؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و اینگونه گناهم را بیامرز ای بهترین آمرزندگان!

لغت:

مرتهنه (رهم) به معنای گرفتن چیزی و مضبوط نمودن آن در قبال حقی و یا تعهدی است!

شرح:

فراموشی گناه و نیز تعمد در انجام مکرر آن و طبیعتا عادی شدن آن مشکل عمده هر گناهی است!

ایندو دو خصوصیت در تقابل با هم هستند. یک قسمت گناهانی که به دست فراموشی سپرده شده اند و قسمتی دیگر گناهانی که از روی اشتباه صورت گرفته است. اشتباه در تعریف گناه و یا در تعریف مصداق و یا در تطبیق مصداق و یا رعایت نکردن مقدماتی که منجر به گناه می شود. ولی هر دو قسم در یک امر مشترک هستند و آن این که فرد خود را نسبت به هر دو گناه معاف می داند. خیلی خودش را مقصر نمی شناسد. پس نسبت به آنها هراسی ندارد. حالت خوفش را از دست داده است!

انسان نسبت به هر دو گناه فراموش کرده است که باید پاسخ گوی این گناهان باشد و رهائیش از دوزخ در گروه همین پاسخ گویی است!

چاره کار این است که گناهان فراموش شده را بیاد بیاورد. روی کاغذی بنویسد همیشه جلوی چشمش باشد و نیز گناهان اشتباهی را مثل گناهان عمدی بداند.

این همانند سازی سبب می شود تا خوفی که نسبت به گناهانی که در یادش هست و نیز گناهانی که به عمد انجام داده است به گناهان فراموش شده و گناهان غیر عمدی نیز سرایت کند!

هشت رذیله 74 / لجاجت 26 / توبه از لجاجت 21 / شرح دعای استغفار 20 (بند 12)

سلام علیکم - بسم الله

---

دعای استغفار بند 12

اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ نَسِیتُهُ فَأَحْصَیْتَهُ وَ تَهَاوَنْتُ بِهِ فَأَثْبَتَّهُ وَ جَاهَرْتُکَ فِیهِ فَسَتَرْتَهُ عَلَیَّ وَ لَوْ تُبْتُ إِلَیْکَ مِنْهُ لَغَفَرْتَهُ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ.
بار خدایا ! از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که آن را فراموش کرده ام ولی تو آنرا شمرده ای، و آن را سبک شمرده ام و تو آن را نوشته ای، و آشکارا آن را مرتکب شده ام و تو آنرا پوشانده ای و اگر از آن توبه میکردم حتماً می آمرزیدی؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و این گونه گناهم را بیامرز ای بهترین آمرزندگان!

لغت:

حصی، به معنای ضبط علمی و احاطه ای است! وقتی نسبت به چیزی آگاهی کامل وجود داشته باشد میگویند: احصاه که البته ترجمه فارسی «شمارش» خیلی نم تواند ترجمه دقیق باشد!

تهاون، یعنی حقارتی که در آن هیچ کرامت و عظمتی نیست!

شرح:

آنچه گناه را بزرگ می کند، نوع نگاه به گناه است! سه برخورد با گناه از خود گناه زشتیش بیشتر است:

1) فرمواشی گناه: وقتی گناهی براحتی فراموش می شود و جز با تمرکز زیاد بیاد انسان نمی آید یعنی انسان آن را آمرزیده شده تلقی می کند و دیگر خاطره آن گناه، آزارش نمی دهد!

2) سبک شمردن گناه: بعضی گناهانان بخاطر کوچکی ظاهری آن و یا تکرار زیاد آن و یا عام البلوی بودن آن (یعنی بسیاری از مردم آن را انجام می دهند)، حقیر و کوچک جلوه میکند و صاحبش آن را مهم تلقی نمیکند حتی ممکن است بگوید:

«اگر خداوند بخواهد ما را بخاطر این چنین گناهانیبه دوزخ ببرد بگذار ببرد!»

گفتن این جمله چنانچه در ورایت امده است موجب می شود تا خداوند قسم یاد کند که گوینده آن را هرگز نیامرزد!

3) آشکارا گناه نمودن: وقتی فردی گناه خود را می پوشاند یعنی معتقد است که عملش زشت است. و نیز هوس گناه آنقدر در او قوی نشده است که تحت هر شرائطی چه درخ لوت و چه در عیان گناه کند!

اعتقاد به زشتی گناه ودر نتیجه شرم، و نیز سبک بودن روحیه عصیان، دو عاملی است که زمینه کم شدن تکرار گناه را آماه می سازد!

ولی وقتی گناهان بارها و بارها تکرار شوند، کم کم هم زشتی گناه از بین می رود و هم هوس آنقدر قدرت می گیرد که دیگر تلاشی باری مخفی سازی آن صورت نمی گیرد و این چنین می شود که این برخورد با گناه از خود گناه زشت تر و مخرب تر می گردد!