مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر
طبقه بندی موضوعی

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «یَنْآنِی عَمَّا دَعَوْتَنِی إِلَیْهِ» ثبت شده است

سلام علیکم - بسم الله


اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ یَدْعُو إِلَى غَضَبِکَ أَوْ یُدْنِی مِنْ سَخَطِکَ أَوْ یَمِیلُ بِی إِلَى مَا نَهَیْتَنِی عَنْهُ أَوْ یَنْآنِی عَمَّا دَعَوْتَنِی إِلَیْهِ

در جلسه قبل معنی لغات بند سوم دعای استغفار - متن فوق - را گفتیم و کمی هم توضیح دادیم.

در این جلسه می خواهیم درباره ترتیب جملات این بند از دعا سخن بگوییم.

امام علیه علیه السلام در این قسمت از دعا، مراحل شکل گیری گناه را توضیح می دهند.

گناهانی که موجب خشم خداوند می شوند، گناهانی است که عذاب الهی را در پی دارد. چون خشم خداوند به معنای عقاب اوست.

خداوندی که حلیم است، خشمش بجاست! حلیم به کسی می گویند، که در مقابل سفیه و جاهل خشمگین نمی شود. ولی وقتی همین فردِ بردبار، خشمگین می شود، یعنی طرف مقابلش دیگر سفیه و جاهل نیست! کار زشتش از سر سفاهت و حماقت و کمبودهای ذهنی اش نیست! می فهمد و کار زشت انجام می دهد.

در قرآن اشخاصی مورد خشم خداوند قرار گرفته اند، کسانی هستند که به اندازه کافی مدارا با آنها صورت پذیرفته است:

کفر (بقره: 60) و نفاق (مجادله: 14)، دور زدن قانون شریعت (مائده: 60)، قتل عمدی مؤمن (بقره: 61؛ آل عمران: 112؛ نساء: 93)، فرار از میدان جنگ (انفال: 61)، انواع طغیان در مقابل خداوند (طه: 81)؛ سوء ظن به خداوند (فتح: 6)

انسان چگونه خداوندِ حلیم و حکیم را بخشم آورده است؟ (یُدْنِی مِنْ سَخَطِکَ):

انسان قبل از مرحله خشم، سخط خداوند را ارزانی خودش نموده است. رضایت او را از خودش سلب کرده است. او مثل سابق دیگر در پی این نبوده است که آیا خداوند از این کار من راضی هست یا نه؟ (آل عمران: 162) 

حال انسان چگونه به این مرتبه سقوط می کند، که دیگر رضایت خداوند برایش مهم نیست؟ (یَمِیلُ بِی إِلَى مَا نَهَیْتَنِی عَنْهُ):

او در خود احساس تمایل می کند به محرمات الهی. و به این تمایل نیز جواب مثبت می دهد. او در این مرحله نمی خواهد خداوند را از خودش ناراضی کند، فقط به گناه تمایل دارد و مقابل این تمایل هم نمی ایستد. (محمد: 28)

چرا انسان تمایل به گناه پیدا می کند؟ (یَنْآنِی عَمَّا دَعَوْتَنِی إِلَیْهِ):

زیرا از آنچه خداوند دستور داده است به آرامی و با میل خودش دور می شود. 

نتیجه این که بی میلی به نماز و انجام دیگر واجبات سبب تمایل به گناه می شود و تمایل به گناه سبب مهم نبودن رضایت خداوند می گردد و این موجب عدم رضایت خداوند می شود، و نهایتا خداوند از بنده اش خشمگین می گردد.

پس واجبات حفاظ محرمات هستند و پرهیز از هر رتبه از محرمات، حفاظ ارتکاب محرمات با درجه حرمت بالاتر می باشند.