هشت رذیله 116 / لجاجت 68 / توبه از لجاجت 63 / شرح دعای استغفار 62 (بند 54)
سلام علیکم – بسم الله
دعای استغفار بند 54
اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ یُعَقِّبُ الْیَأْسَ مِنْ رَحْمَتِکَ وَ الْقُنُوطَ مِنْ مَغْفِرَتِکَ وَ الْحِرْمَانَ مِنْ سَعَةِ مَا عِنْدَکَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ.
بار خدایا ! از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که یأس از رحمتت، و نا امیدی از مغفرتت و محروم ماندن از فراوانی آنچه نزد توست را در پی دارد؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و این گونه گناهم را بیامرز ای بهترین آمرزندگان!
شرح:
باری دیگر سخن از ناامیدی بواسطه کثرت گناه است!
دنیایی که ما در آن زندگی میکنیم ذره ذره آن در چارچوب قانون هایی تخلف ناپذیر به حرکت خود ادامه می دهد. این قوانین را به مرور علم بشری شناخته و در نتیجه جهان را به تسخیر خود در می آورد.
قوانین جهان برای همه انسانها یکسان عمل می کند! آدم بد و خوب نمی شناسد! از پشیمانی چیزی سرش نمی شود! اشتباه از نظر او اشتباه است و باید به آن واکنش نشان دهد دیگر فرق نمی کند این اشتباه به عمد صورت گرفته است یا خیر!
قوانین مدنی از شعوری بالاتر نسبت به قوانی مادی برخوردار است. این قوانین فرق بین عمد و غیر عمد در اشتباهات را می گذارد. و کمی هم پشیمانی در تعیین حکم مجازات تأثیر گذار است!
انسان وقتی گناه میکند قوانین مادی و مدنی بر علیه او قیام می کند. از طرف قوانین مادی که هیچ بخششی معنی ندارد و از طرف قوانین مدنی هم تنها به صورت محدود تخفیف در مجازات و احیانا بخششی وجود دارد.
در اینجا است که انسان دچار یأس و ناامیدی نسبت به شروع زندگی دوباره می شود! او انگیزه ای برای جبران گذشته را ندارد. و لذاست که آینده خود را قربانی گذشته خویش می سازد!
در این میان دین به میدان می آید و امید با رحمت خداوند را وسط می کشد و انسانها را به شروع زندگی دوباره فرا می خواند و از آنها می خواهد اگر به جهان بینی خود را به کمک واقعی سازند و در آنچه به آن معتقد شده اند بازنگری اساسی کنند و در ادامه به اوامر و نواهی خداوند توجه نمایند می توانند خود را از نجات دهند و بدانند که در آن صورت از همه شروری که خود باعثش شده اند، خیر بیرون خواهد آمد و مهمتر آن که زندگی ابدی خود را پر از سرور و رضایتمندی خواهند نمود!
رحمت را بارها معنی نموده ایم! رحمت یعنی انعطاف در قوانین طبیعی جهان. یعنی جلوی علم ایستادن. علم می گوید تعداد کم در مقابل تعداد زیاد از دشمن شکست می خورند ولی اگر رحمت خداوند شامل حال آن تعداد کم شود آنها بر تعداد زیاد غلبه می کنند. به رط آن که آن تعداد کم به رحمت خداوند ایمان داشته باشند و به دستورات او توجه نشان دهند که هر چه ایمان بیتشر باشد کم بودن آن ها بیشتر جبران می شود. آیات 65 و 66 سوره انفال را مطالعه کنید!
مغفرت به معنای پوشاندن اثر گناه است! هر عملی به دنبال خود علکس العملی را دارد. غفران مانع این قانون می شود. ناامید از غفران الهی سبب می شود تا فرد نتوان خود را از چنگ قانون فوق برهاند و در نتیجه عکس العملهای اعمال خودش دامنش را آنچنان می چسبد که هیچ وقت دیگر از آن رهایی نخواهد یافت. (الْقُنُوطَ مِنْ مَغْفِرَتِکَ)
انسان در حد محدودی می تواند به زندگیش به جایگاه اجتماعیش به دانشش وسعت دهد! گناه سبب کاهش موقعیتهای رشد و پیشرفت می شود.
ولی خداوند وقتی بنده ای را مورد رحمت خودش قرار دهد از نزد خودش به او وسعت می دهد یعنی بدون محدودیتهای موجود خداوند این وسعت را می بخشد!
وقتی شخصی گناه می کند و اصرار بر گناه خود دارد و مدام آن را تکرار می کند از وسعت الهی محروم می شود و او می ماند همان مقدار از فرصتهایی که خود دارد. (الْحِرْمَانَ مِنْ سَعَةِ مَا عِنْدَکَ)