هشت رذیله 46 / شتابزدگی 18 / آداب اسلامی 5/ آداب نماز 4

سلام علیکم - بسم الله

---

ادامه آداب نماز:
41- هنگام تشهد بگویید: «الحمد لله کما هو اهلُه»
42- متورک بنشنید (که قبلا توضیحش ذکر شد) و دستان خود را روی ران نزدیک زانویتان بگذارید.
43- بعد از صلوات تشهد بگویید: وَ تَقَبَّلْ شَفَاعَتَهُ فِی أُمَّتِهِ وَ ارْفَعْ‏ دَرَجَتَه‏»
44- در رکعت سوم بعد از اتمام تسبیحات اربعه بگویید: «استغفر الله ربی و اتوب الیه»
45- سجده آخر نماز را با دعا طولانی کنید. می توانید از دو دعای زیر استفاده کنید. (دعاهای دیگری که به عنوان دعای سجده آخر مشهور است سندی برایش نیافتم):

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ الرَّاحَةَ عِنْدَ الْمَوْتِ‏ وَ الْعَفْوَ عِنْدَ الْحِسَابِ.

یَا خَیْرَ الْمَسْئُولِینَ وَ یَا خَیْرَ الْمُعْطِینَ‏ ارْزُقْنِی‏ وَ ارْزُقْ عِیَالِی مِنْ فَضْلِکَ الْوَاسِعِ فَإِنَّکَ‏ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ‏.

46- هنگام سلام آخر نماز بهتر است با چشم اشاره ای به سمت راست خود کنید. و وقتی سلام می دهید فرشتگانی که اطراف ما هستند را بخصوص دو فرشته ای که دو طرف شما هستند و اعمال خوب و بد شما را می نویسند مد نظر داشته باشید.
47- بهترین تعقیب نماز، تسبیحات حضرت فاطمه سلام الله علیها است:

• این تسبیح را بلافاصله بعد از اتمام نماز و بدون تغییر دادن نوع نشستن خود و بدون هیچ سخنی، آغاز کنید.
  
• از بندهای انگشتان دست راست خود برای این منظور استفاده کنید مگر این که تسبیح تربت امام حسین علیه السلام را داشته باشید که ثواب آن بیشتر است.
  
• با حوصله این تسبیح را بگویید. شتاب نکنید.
  
• بعد از تسبیح یک بار بگویید: لا اله الا الله و یک بار هم بگویید: استغفر الله ربی و اتوب الیه.
• اگر بیش از عدد ذکر گفتید، در ذهن خود کمتر از سقف عدد مورد نظر را آورده و همان را به عنوان مقدار ذکری که گفته اید قصد کنید و بعد بقیه آن را تا تکمیل عدد بگویید. مثلا اگر 40 بار الله اکبر گفتید. در ذهنتان 30 را بیاورید. و بعد 4 بار الله اکبر بگویید.
  
• در صورتی که شک کردید چه مقدار ذکر گفته اید، بنا را بر اقل از عدد تعیین شده بگذارید و بعد طبق روش فوق عمل کنید.

48- بعد از تسبیحات حداقل یک بار سوره توحید را تلاوت کنید.

49- دعای «سبحان من لا یعتدی» بعد از هر نمازی برای تقویت حافظه بسیار مفید است:

سُبْحَانَ‏ مَنْ‏ لَا یَعْتَدِی‏ عَلَى أَهْلِ مَمْلَکَتِهِ سُبْحَانَ مَنْ لَا یَأْخُذُ أَهْلَ الْأَرْضِ بِأَلْوَانِ الْعَذَابِ سُبْحَانَ الرَّءُوفِ الرَّحِیمِ اللَّهُمَّ اجْعَلْ لِی فِی قَلْبِی نُوراً وَ بَصَراً وَ فَهْماً وَ عِلْماً إِنَّکَ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیر.

50- بعد از نماز صبح و مغرب بگویید:  إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ‏ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ ذُرِّیَّتِهِ‏. (تلاوت این آیه و سه بار  صلوات بعد از آن بعد از هر نمازی چنانچه مشهور میان مردم است، من برایش سندی ندیدم!)

51- شعار تکبیری که بعد از نماز گفته می شود مجموعه ای از توحید و تولی و تبری است و بهتر است هنگام گفته شدن آن دیگر اذکار و دعاها قطع شده و هم صدا با دیگران شویم! و نیز اگر این سنت حسنه بعد از انقلاب بعضی جاها به فراموشی رفته است آن را احیاء کنیم!

52- بعد از اقامه نماز بهترین فرصت برای دعا نمودن هست. برای دعای بعد از هر نمازی از قبل فکرش را بکنید. با نماز خواندن نزد خداوند می روید باید از قبل فکر کنید که در محضر او از او چه بخواهید!

53- بعد از اتمام تعقیبات به سجده شکر رویم: دو زانوی خود را کاملا از یکدیگر دور کنیم و سر بر سجده بگذاریم و سینه خود را - اگر می توانیم - و یا لااقل شکم خود را به زمین بچسبانیم. و لااقل سه بار بگوییم: شکرا لله.

54- بعد از سجده شکر دست خود را به محل سجده کشیده و بر بدن خود بمالید تا از بیماریها ان شاء الله محفوظ بمانید.

ان شاء الله در جلسه بعد موارد دیگری از آداب نماز که احیانا از قلم افتاده است اگر یادم آمد خدمت شما عرض خواهم کرد و نیز درباره نوافل سخن خواهم گفت و تصویرهایی را هم برای آداب نماز تهیه و عرضه خواهم نمود. اینها را گفتم که متعهد شوم حتما تا جلسه بعد این کارها را انجام دهم!