مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر

تمرینی برای تدبر روی اندیشه های ناب

مشق تدبر
طبقه بندی موضوعی

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ناامیدی نتیجه گناه» ثبت شده است

سلام علیکم – بسم الله


دعای استغفار بند 52

اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ یَرُدُّ عَنْکَ دُعَائِی أَوْ یَقْطَعُ مِنْکَ رَجَائِی أَوْ یُطِیلُ فِی سَخَطِکَ عَنَائِی أَوْ یُقَصِّرُ عِنْدَکَ أَمَلِی فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ.

بار خدایا ! از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که مانع قبولی دعایم میگردد، یا امید مرا از تو قطع مینماید؛یا رنج و زحمت مرا به واسطه خشمت طولانی میکند، یا امیدم را به تو کم مینماید؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و این گونه گناهم را بیامرز ای بهترین آمرزندگان!

لغت:

عنائی (عنی) به معنای آزار دیدن و به زحمت افتاده است!

شرح:

در بند فوق باری دیگر از اثر بسیار مخرب گناه، از ناامیدی سخن به میان آماده است!

وقتی دعا رد شود و نشنیده گرفته شود، انسان از رحمت خداوند ناامید می شود و این حکایت از ادامه خشم خداوند از انسان دارد خشمی که نشان آن رنج و زحمتی است که از احساس بیچارگی به انسان دست می دهد! بیچارگی که انسان آن را در ناکام مانده و تباهی و نرسیدن به آرمانها و اهدافش می بیند!

هر چند خداوند در قرآن فرموده است که: ادعونی استجب لکم! ولی گناه روی دعا اثر مخربی دارد:

گناه در هر رتبه از خباثت که باشد به همان میزان روی دعا اثر می گذارد! و انسان را نسبت به رتبه ای از آن محروم می سازد! یا انسان را ناامید از اصل دعا می کند و یا خسته از اصرار بر دعا و یا تضرع حین دعا و یا تداوم بر دعا.

وقیت انسان ببیند دعایش مستجاب نمی شود دیگر نه دعایی می کند و نه به دعایی که دیگری می کند آمین می گوید و اصلا دعا را به سخریه می گیرد!

همچنین ممکن است دعا بکند ولی دعایش ار تکرار نمی کند بلکه به یک یا دوبار اکتفاء می کند!

و یا دعا می کند و شاید دعایش را بارها تکرار هم بکند ولی حالی باری تضرع حین دعا ندارد! تلاش نمی کند در دعا اشکی بریزد!

و یا دعاهایش اختصاص به زمان بلا دارد! او تداوم در دعا ندارد! فرموده اند دعای در آسایش، ذخیره استجابت دعا در بلا است! (یَرُدُّ عَنْکَ دُعَائِی)

قطع شدن امید انسان از رحمت خداوند به معنای باور نکردن این حقیقت است که خداوند می تواند در قوانین موجود انعطاف ایجاد کند. قوانین طبیعی که که تمامی بر علیه گنهکار است و مسیر او را به سوی تباهی و هلاک هموار می سازد!

وقتی به انسان این حالت دست دهد دیگر انگیزه ای برای ترک گناه ندارد! می گوید: آب که از سر گذشت چه یک وجب چه صد وجب!! (یَقْطَعُ مِنْکَ رَجَائِی)

وقتی خشم خداوند از انسان تداوم یابد، انسان این خشم را در رنجهای زندگی مشاهده می کند! انسان با نیروی ایمان می تواند از بسیاری از رنجهای دنیوی – اعم از مادی و روانی – بکاهد ولی گناه مانع ایمان است و در نتیجه او می ماند و همین دنیا با همه مشکلاتش!

قرآن می فرماید: لقد خلقنا الانسان فی کبد! ما انسان را در رنج آفریدیم.

ولی قرار نیست انسان همچنان در رنج بماند او با راهنمایی که خداوند او را می کند قرار است از این رنج رها شود و حیات و زندگی طیب و گوارا برای خود مهیا نماید! ولی با پشت کردن به هدایت ها و راهنمایی های خداوند و تمرد از اوامر خداوند و آلوده شدن به نواهی او فرصت رهایی از رنج ها را از دست می دهد! و در انی میاد بجای این که بخود ناسزا بگوید به جهان ناسزا می گوید! (یُطِیلُ فِی سَخَطِکَ عَنَائِی)

هر انسانی آرزوهایی دارد که بسیار از آن دست یافتنی و نیز مشروع است ولی برای رسیدن به هر آرزویی باید مسیری را پیمود. نمی توان مسیری را ساخت. مسیر رسیدن به آروزها را خداوند توسط دین به انسان ها معرفی نموده است ولی انسانها با گناه یعنی با پشت کردن به مسیر خدایی می خواهند به اهداف خود برسند و این امکان ندارد در نتیجه احساس ناکامی همیشه آنها را رنج می دهد و در آن وقت هم بجای این که به مسیر الهی برگردند بیشتر در مسیر های خود ساخته سرعت می گیرند و خب معلوم است که در دره تباهی بیشتر سقوط می کنند و راه برگشت خود را سخت تر می کنند! (یُقَصِّرُ عِنْدَکَ أَمَلِی)

سلام علیکم - بسم الله


دعای استغفار بند 24

اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ اسْتَوْجَبْتُ مِنْکَ بِهِ رَدَّ الدُّعَاءِ وَ حِرْمَانَ الْإِجَابَةِ وَ خَیْبَةَ الطَّمَعِ وَ انْفِسَاخَ الرَّجَاءِ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ.
بار خدایا ! از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که به واسطه ی آن مستحق رد شدن دعا و محرومیت از اجابت و نا امیدی از طمع و گسستن آرزو شده ام؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و این گونه گناهم را بیامرز ای بهترین آمرزندگان!

لغت:

خیبة (خیب) به معنی ناامیدی و محرومیت بعد از رجا و آرزوست!

طمع به معنای تمایل نفس به آنچه خارج از دستش هست!

شرح:

قطعا یکی از علل عمده عدم استجابت دعا وجود گناهان است!

رسیدن به هر هدفی نیازمند به شناختن هدف، شناختن مسیر منتهی به هدف، حرکت در مسیر، منحرف نشدن از مسیر و عبور از موانع است!

دعا یعنی کمک خواستن از خداوند برای هریک از این مراحل پنجگانه!

گناه و پاسخ مثبت دادن به تمایلات نفسانی سبب قدرت گرفتن نفس و ضعیف شدن عقل می شود.

استجابت دعا به معنی قدرت بخشی به عقل و اراده و فراهم نمودن اسباب مادی و معنوی برای رسیدن شخص به هدف معین است!

انسان وقتی دعا می کند یعنی خواهان آن است که عقلش قوت گیرد و اسباب مادی و معنوی برای رسیدن به هدف مهیا شود!

حال همین انسان وقتی گناه می کند، بر خلاف مسیر استجابت دعایش حرکتی انجام می دهد! او خود تلاش می کند تا عقلش ضعیف شود زیرا فرمان عقلش را ندید می گیرد و او را تحقیر می کند و از طرفی انجام گناه تخلف از قوانین مادی و یا معنوی است و در نتیجه با مهیا شدن اسباب مادی و معنوی برای رسیدن به هدف منافات دارد!

بله انسانی که در گذشته گناهانی داشته است و هنوز آثار آن گناهان مانعی در راه رسیدن به اهدافش محسوب می شود می تواند از خداوند بخواهد با قدرتی که دارد آن آثار را محو کند ولی به شرطی که انسان همچنان در پی گناه و حفظ آن آثار نباشد!

انسان دعا کننده اهل گناه در واقع با زبانش از خداوند چیزی را می خواهد و با اراده اش چیزی دیگر! خداوند یا باید توجه به زبان او بکند و یا اراده او را محقق سازد!

خداوند در دنیا همه امکانات را برای انسان فراهم ساخته است تا بتواند اراده خود را محقق سازد هرچند تحقق هر اراده ای در نهایت نیازمند به اذن خداوند دارد!

پس تحقق اراده انسان مقدم بر توجه به کلماتی است که انسان بر زبانش جاری می سازد و نامش را دعا می گذارد!

این چنین است که گناه مانع استجابت دعا می گردد!

*

انسان در مقابل خداوند هیچ چیز را در ملک خود ندارد! در نتیجه برای برآوردن حداقل نیاز خود چشم به اموال خداوند دارد لذاست که وجود انسان پر از طمع به خداوند است!

تفکر توحیدی می گوید: «له ما فی السماوات و الارض» پس طمع ورزیدن انسانها به یکدیگر منافات با تفکر توحیدی دارد.

گناه توسل به غیر خداوند برای رسیدن به هدف است! یعنی چشم داشتن به غیر خداوند برای رسیدن به یک خواسته است!

و چون غیر خداند چیزی ندارد پس انسانی که به غیر خدا چشم دوخته است هیچ وقت نمی تواند برخوردار از چیزی شود!

احساس محرومیت و ناکامی و ناامیدی و در پی آن افسردگی و دل مردگی و بی هدفی نتائج انحرف از مسیر هنجارها و ارتکاب گناهان است!